PETER EN ADA BOUWEN HELEMAAL ZELF HUN DROOMHUIS. Dat ‘helemaal zelf’ is echt letterlijk te nemen. Het project van De Vrije Wilg in Dordrecht is er speciaal voor zelfbouwers. “Je eigen droomhuis realiseren is best spannend. Zorg daarom dat je de juiste mensen om je heen verzamelt. De ontwikkelaar van het project ‘Steenvlinder’ biedt je een uitgebreid netwerk van adviseurs en specialisten. En een uitgebreid kav elpaspoort”, aldus de projectomschrijving. Zelfbouwers Ada en Peter nemen het zelf bouwen behoorlijk letterlijk en zij zijn in oktober 2019 van start gegaan met het neerzetten van het houtskeletbouw. Inmiddels zijn zij een heel eind op weg naar het huis van hun dromen: luchtdicht en van hout.

Tekst: Marije Smit | Fotografie: Anahí Clemens

Op de kavel staat een bouwkeet en camper. Hier verblijven Peter en Ada sinds zij met de bouw van hun huis zijn gestart. De woning, met aan de buitenzijde een prachtig houten patroon, is nog in aanbouw. We spreken de zelfbouwers binnen, in de woonkamer ‘to be’.

We zien houten wanden met bedradingen, secuur met tape aangegeven punten voor stopcontacten en schakelaars en toekomstige lichtpunten. De houten vloer ligt al in de woning en is vakkundig afgedekt zodat Ada en Peter gewoon door kunnen met de bouw. Ada: “Het leggen van de houten vloer was al meerdere keren uitgesteld en toen bleek dat de kozijnen en ramen ook weer later kwamen, hebben we besloten toch de vloer te laten leggen. De vloer is nu afgedekt, maar de aansluitpunten van bijvoorbeeld onze open keuken, zijn aanwezig. Alles is van te voren uitgedacht.”
Er valt meteen zoveel te zien in de woning. Toch proberen we een chronologisch beeld te schetsen met de enthousiaste zelfbouwers.

“Ik ben zelf aannemer, projectleider, werknemer en eigenaar.
ER GAAT EEN HOOP TIJD IN ZITTEN, MAAR DAN HEB JE HET WEL 100% ZELF IN DE HAND.

ECOLOGISCH BOUWEN

Eigenlijk keken Peter en Ada al langer uit naar een kavel waar zij hun eigen droomhuis konden gaan bouwen. Peter: “Het plan over hoe ik een huis wil bouwen heb ik al zeker tien jaar in mijn hoofd!” Toen hun dochter tijdens de vakantie in Griekenland van Ada en Peter in 2018 belde dat zij een bijzonder project De Vrije Wilg had gezien, waren zij direct enthousiast. Dochterlief verzamelde de informatie en Peter en Ada gingen tijdens de vakantie al druk aan de slag met ontwerpen. Ada: “We hebben een 2- en 3D tekenprogramma gedownload en samen hebben wij het ontwerp gemaakt. Toen wij terug in Nederland waren en het door Steenvlinder opgestelde kavelpaspoort goed hadden bekeken en ons in het project De Vrije Wilg hadden verdiept, zijn wij uiteindelijk met twee sessies bij de architect tot een definitieve tekening gekomen.” Een belangrijk punt in het kavelpaspoort is: gevels die voor 50% uit hout bestaan, en die van de buren ook! Peter: “Qua isolatie keken wij naar huizen in Noorwegen en Zweden, dus met triple glas en hout. Ik wil ecologisch verantwoord bouwen! De isolatiewaarde is dan hoog. Ik heb berekeningen gemaakt zodat wij met onze vloerverwarming maar drie maanden per jaar hoeven te verwarmen.”

 

BOUWEN MET HOUT

Het ruikt overigens in de woning ‘anders’. Het binnenklimaat van een houten woning voelt gezonder én straalt warmte uit. “Tijdens de bouw is het bij ons binnen constant 13-14 graden. Ik wil onze woning luchtdicht en daar zijn mijn berekeningen op gemaakt. Tijdens de storm hoorde je bij ons binnen niets. Voor ons is zelfbouw ideaal. Je bepaalt en doet alles helemaal zelf. Wij doen geen concessies aan hoe wij willen bouwen. Met hout dus. Hout is ecologisch, ademt en straalt geen kou uit. Het is een natuurproduct,” stelt Peter. In het zelf bouwen gaat een hoop tijd zitten, maar voor Ada en Peter is het duidelijk dat alleen op die manier de woning helemaal zo wordt zoals zij willen.

Gekscherend zeggen ze: “Als je iets fout doet, kun je alleen jezelf de schuld geven. Wij hebben nu zelf de touwtjes in handen.” Het scheelt dat Peter uit de meubelbouw komt en goede apparatuur tot zijn beschikking heeft. Hij wil ook precies weten waar het hout van zijn woning vandaan komt. “Ik zoek dat uit op internet. Ik werk veel met vurenhout, met fsc certificering. De buitenzijde van de woning is van Syberische larix. De ringen in het hout groeien compact op elkaar vanwege de vrieskou, dit maakt het hout stevig en sterk. Het splintert ook niet, en je moet het niet proberen om tegen de draad in te freezen”, tipt Peter. Het ontwerp aan de buitenzijde van het huis is gemaakt door architect Jan de Leeuw, van Trae Architecten.

Hout is ecologisch, ademt en straalt GEEN KOU UIT.

ALLESKUNNER

Architect Jan de Leeuw: “Peter en Ada hadden zich al heel goed voorbereid, dat vind ik fijn werken, als mensen van te voren weten wat ze precies willen. Van daaruit gaan we verder. Ik kijk ook of een ontwerp voldoet aan de regelgeving, aan het bouwbesluit, en een beetje vormgeving. Hoe kunnen we er samen iets moois van maken.

Samen met deze zelfbouwers is er een huis ontworpen, wat nu gebouwd gaat worden.” Sinds oktober 2019 zijn Peter en Ada druk met het bouwen van hun droomhuis en zij verwachten dat de woning geheel gereed is eind 2020. Zij zijn iedere dag in de weer en doen alles samen. Alleskunner Peter: “Wij doen het echt zelf: ik ben zelf aannemer, projectleider, werknemer en eigenaar. Er gaat een hoop tijd in zitten, maar dan heb je het wel 100% zelf in de hand.”

Op de vraag of zij een tip voor andere zelfbouwers hebben, zegt Ada: “Houd altijd zelf toezicht, op alles. Zelfbouw is voor ons de beste stap die we ooit hebben gezet.” Naast de woonwens om in hout te bouwen, met alle voordelen (zoals ecologisch, ademend, isolerend) van dien, was de indeling en het levensbestendig bouwen belangrijk. Er is gekozen voor gelijkvloers leven, mede vanwege de leeftijd van de eigenaren. Beneden is er in de woonkamer, met keuken met kookeiland, rekening gehouden dat overal met een rolstoel omheen gedraaid kan worden. Ook deurposten zijn er op berekend. De slaapkamer met badkamer is beneden en er is zelfs al een stevige balk in het plafond om een lift naar de douche te bouwen. De bovenverdieping is voor de zoon, hij heeft straks zijn eigen penthouse. Natuurlijk werkt ook hij mee aan de bouw van het huis.

Over De Vrije Wilg en Steenvlinder

De zelfbouwkavels van project De Vrije Wilg zijn, op een aantal kavels na, vrijwel allemaal voorzien van een eigenaar, maar ontwikkelaar Steenvlinder heeft meer projecten. Eerst nog even in het kort hoe het bouwproces van De Vrije Wilg verloopt. De eerste stap is een optie op de kavel nemen om de mogelijkheden te onderzoeken en te inventariseren hoe alles bekostigd moet gaan worden. Er wordt bij dit proces een Koperscoach ingeschakeld om je in de periode te begeleiden. Denk ook aan afspraken met een architect en
bouwer. Als dit allemaal helder is, dan kan de koopovereenkomst worden ondertekend. Een volgende belangrijke stap is dat de kavel bouwrijp wordt gemaakt door Steenvlinder en de kopers de plannen voor het droomhuis verder uitwerken. Vraag de bouwvergunning aan, kies je aannemer en schakel een adviseur (zoals een architect) in. De Koperscoach staat altijd voor je klaar. Een laatste officiële stap is dat je eigenaar van de grond wordt en de kavel bouwrijp is opgeleverd. Alle leidingen en riolering liggen tot aan je kavel. Ook de warmtelus is al geslagen op je kavel. Je gaat met Steenvlinder naar de notaris en je wordt eigenaar van de grond! Vanaf nu heb je 2 jaar de tijd om jouw droomwoning te bouwen.

Lisa Rog, Marketing & Communicatie bij Steenvlinder, voegt toe:

“Steenvlinder ontwikkelt voor mensen die zelf de regie nemen over hoe zij willen wonen. Wij zetten ons in voor kavels en casco woningen, in bestaande bouw of duurzame nieuwbouw, waar de koper zelf baas mag zijn over bouwstijl, materiaalkeuze en budget. Wij geloven dat als je zelf mag beslissen hoe je woont, dit je meer woonplezier geeft. Trotse huiseigenaren zijn bewust, betrokken en maken duurzame keuzes. Zij geven een wijk en stad nieuwe energie. Samen met bewoners, buurtgenoten en gemeenten gaan wij voor het beste eindresultaat.”

DE BUITENZIJDE VAN DE WONING IS VAN SYBERISCHE LARIX. De ringen in het hout groeien compact op elkaar vanwege de vrieskou, dit maakt het hout stevig en sterk.

WATERHUISHOUDING

Terwijl we een rondje door het huis maken, laat Ada haar toekomstige kantoor zien. “De datakabels zijn al aangelegd. Peter heeft ervoor gezorgd dat we op alle plekken in huis goede wifi hebben.” Dat is ook in de meterkast zichtbaar. “De meterkast is trouwens rechtstreeks op de fundering gezet. Stroom wordt bij de bouw aangesloten, maar doordat ik er bij de bouw (ook het beton storten) en dus het vlechtwerk van de leidingen bij was, is alles perfect bij de meterkast terecht gekomen.” Dat deze zelfbouwers alles tot in de perfectie organiseren en zeer duurzaam bezig zijn (er zijn natuurlijk zonnepanelen en een warmtepomp) is ons duidelijk. Maar dat er ecologische waterhuishouding met twee rioleringssystemen is toegepast, is het toppunt. “We gebruiken grijswater en zodoende hebben we in de keuken twee spoelbakken ingetekend. Het is zonde om water wat je wegspoelt ook écht weg te spoelen, dit kun je door middel van een filter, hergebruiken om bijvoorbeeld het toilet door te spoelen”, benadrukt Peter.

 

De zelfbouwers zijn voorlopig nog even bezig, maar bouwen een perfect, duurzaam huis van hout. Geheel naar eigen inzicht en wensen. Ada zegt: “Je moet samen voor dit avontuur gaan. Wij werken graag met onze handen en nu wordt het echt het huis zoals wij het hebben willen. En dat is mooi.”

Michel Paalvast, Directeur Realisatie bij Steenvlinder over de toepassing van cross laminated timber (CLT-houtbouw):

“Steenvlinder gaat in het zelfbouwproject Mijn Eigen Wiericke in Nieuwerbrug vier (casco)woningen van hout bouwen. Het is een pilot om te laten zien wat mogelijk is, maar het doel is om deze vorm van (zelf)bouw uiteindelijk door heel het land toe te passen. De zelfbouwer bepaalt dan samen met Steenvlinder het ontwerp. Houtbouw is milieu- en energievriendelijk en schept een optimaal woon- en leefklimaat.”

Algemene eigenschappen voor bewoner en planeet

• Hernieuwbaar en ecologisch bouwmateriaal
• Milieuvriendelijk: draagt bij aan oplossing van CO2 uitstoot. Hout slaat CO2 op, per woning ca. 30.000 kg CO2, wat vergelijkbaar is met 250.000 km rijden in een middenklas auto.
• Zeer energiezuinig: zowel de productie als energieverbruik na intrek.
• Kostenbesparend: lichtere fundering en kortere bouwduur.
• Hout produceert zichzelf
• Natuurlijke uitstraling
• Warm en sfeervol

Algemene eigenschappen in technische zin van het product

• Snelle en droge montage en dus korte bouwtijd
• Hoge vormvastheid en dimensionale accuraatheid
• Dragende bouwpanelen
• Betrouwbaar materiaal bij brand en aardbevingen
• Lichte fundering en/of hoger bouwen
• Lage foutkost door prefabricatie
• Eenvoudige montage met weinig stof en lawaai